Dr. Aurélie Mukwege, van Congolese origine, heeft voorbeeldige persoonlijkheden in haar familie. Onder hen haar oom, dokter Denis Mukwege, winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede 2018 en bijgenaamd “de man die vrouwen repareert”. Op 30-jarige leeftijd is ze onlangs gestart met praktijkwerkzaamheden in een medisch centrum in Schaarbeek, zonder de noden in de bakermat van haar familie uit het oog te verliezen.
Haar moeder zou een beslissende rol hebben gespeeld in haar beroepskeuze. Als kind was Aurélie Mukwege al gepassioneerd door de wetenschap en het menselijk lichaam, maar ze genoot er evenzeer van om voor de allerjongsten te zorgen… Natuurlijk fluisterde haar moeder haar het idee in die haar roeping zou worden: “Je zou kinderarts kunnen worden”. “Daarna, elke keer als iemand me vroeg wat ik wilde worden als ik groot was, zei ik onomwonden: kinderarts. Zonder precies te weten wat een kinderarts deed”, glimlacht de jonge arts.
De vrijheid van een geconventioneerde arts
Aurélie Mukwege studeerde geneeskunde aan de UCLouvain (UCL). Gepassioneerd door preventie en erop gebrand om zoveel mogelijk mensen medische hulp te bieden, koos ze ervoor om zich te specialiseren in algemene geneeskunde in plaats van pediatrie. Ze is vorig jaar afgestudeerd en heeft nu een praktijk in het Maison Médicale Jean Jaurès in Schaarbeek. “Ik heb het ontdekt dankzij mijn moeder, die een kind-ouder partner is bij het Office de la Naissance et de l’Enfance (ONE) en een aantal van de artsen daar kende. We staan heel dicht bij de plaatselijke bevolking en we werken ook samen met plaatselijke rusthuizen en ziekenhuizen. Ik heb daar tijdens mijn studie een deel van mijn assistentschap gedaan, dus ik kende een aantal van de patiënten toen ik er kwam werken!”
Aurélie Mukwege kon rekenen op de steun van haar toekomstige collega’s van de UCL, waar ze ook het bestaan van Amonis ontdekte, om haar te helpen de “ingewikkelde” administratieve procedures te overwinnen die nodig waren om zich te vestigen als geconventioneerde zelfstandige arts. “Deze organisatie staat erom bekend dat ze is opgericht door artsen voor artsen. Ik profiteer van de aanbevelingen van een persoonlijke adviseur. Hij loodste me door het administratieve doolhof, maar ook op het gebied van pensioen en verzekeringen, tot en met het kiezen van een boekhouder. Zó praktisch!”
De grote sprong naar de DRC, in het Panzi ziekenhuis
Ze wisselt haar toewijding aan haar praktijk, zowel in het Maison Médicale Jean Jaurès als bij ONE, af met culturele uitstapjes en haar sambalessen, en daarnaast onderhoudt Aurélie Mukwege ook nog nauwe banden met haar geboorteland. Ze heeft inspirerende rolmodellen in haar persoonlijke geschiedenis: haar grootvader, pastoor Mukwege Chuma Matayo, een figuur met naam in Zuid-Kivu; haar vader Herman Mukwege, de oprichter van de vereniging Beatil-Alt, die de kansarmen in de regio Bukavu helpt; en haar oom Dr. Denis Mukwege, winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede 2018 en houder van vele andere onderscheidingen, de oprichter van het Algemeen Ziekenhuis Panzi (Bukavu) en zijn Stichting, die zich voornamelijk bezighoudt met de behandeling en re-integratie van overlevenden van seksueel geweld.
“Als afgestudeerde arts heb ik altijd al willen overleggen met mijn collega’s in de DRC, die al meer dan 20 jaar onder een genocide gebukt gaan. En tijdens een verblijf daar wou ik mezelf ten dienste van hen stellen.” Deze langgekoesterde wens kwam uit in de zomer van 2023, toen ze er bijna twee maanden doorbracht. “Na de hereniging met mijn familie deed ik vrijwilligerswerk in het Panzi Ziekenhuis, waar ik de kans kreeg om te werken op de nieuwe eerstehulpafdeling en in het centrum voor patiënten die het slachtoffer zijn geworden van seksueel geweld. Ze krijgen een indrukwekkende ‘holistische behandeling’ gebaseerd op vier pijlers: medisch, psychologische ondersteuning, juridische bijstand en sociaaleconomische re-integratie, met name dankzij Beatil-Alt.”
Brussel-Bukavu: twee realiteiten, dezelfde menselijkheid
Vond Dr. Aurélie Mukwege bij haar terugkeer in Brussel onze “kleine pijntjes” niet heel banaal na deze overweldigende ervaring? “Van een geval van tyfus of de verkrachting van een jong meisje naar een lichte rugpijn of een verkoudheid overstappen, kan moeilijk lijken. Maar we moeten de dingen in hun context plaatsen. Onze kleine pijntjes zijn ook een weerspiegeling van een gezondheidszorg die werkt, voor iedereen toegankelijk is en openstaat voor preventie. Maar dat betekent niet dat we in België niet te maken hebben met zeer moeilijke gevallen, vaak als gevolg van armoede. In Congo is het net zo, maar op een dramatische manier, rekening houdend met armoede en onveiligheid. Enorm veel mensen daar kunnen zich geen behandeling veroorloven. Voor hen komt gezondheid vaak pas nadat ze een dak boven hun hoofd hebben voor de nacht. Wat de context ook is, ik wil mezelf nuttig maken. Aurélie Mukwege is van plan om de Congolese bevolking opnieuw te helpen tijdens de zomer van 2024…
Het Algemeen Referentieziekenhuis Panzi is een referentiecentrum voor de gezondheidssector in de stad Bukavu. Het centrum zorgt voor de meest behoeftigen en overlevenden van seksueel geweld, en helpt hen te re-integreren.
panzifoundation.org — www.hopitaldepanzi.com